ذهن پریشان مغز منطقی

از هر چهار نفر،یک نفر در طول سال دچار نوعی مشکل سلامت روان می‌شود؛ و تنها اضطراب و افسردگی، بیش از 500 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت‌تأثیر قرار داده‌اند. اما چرا این اختلالات تا این حد فراگیر شده‌اند؟ چه چیزی در زیست مدرن این‌گونه روان ما را به هم می‌ریزد؟ و چرا همچنان این همه سردرگمی، سوءبرداشت و انگ اجتماعی پیرامون آن‌ها وجود دارد؟ حالا تصور کنید که مغزتان نه دشمن‌تان، که مدافع خستگی‌ناپذیرتان باشد- همان اضطرابی که شما را زمین‌گیر کرده، همان وسواسی که نمی‌گذارد آرام بگیرید، حتی همان بی‌انگیزگی‌ای که مثل سایه دنبالتان است... شاید همه این‌ها، برخلاف ظاهرشان، تلاش مغز شما برای نجات دادن شما باشند. در ذهن پریشان، مغز منطقی، دین برنت، عصب‌شناس و طنزپرداز سرشناس، ما را به سفری علمی، صمیمی و بی‌تکلف می‌برد تا از نو به سلامت روان نگاه کنیم- نه از منظر برچسب‌های بالینی، بلکه از دریچۀ تکامل، علوم اعصاب، تجربه زیسته و واقعیت‌های اجتماعی. او با ترکیب پژوهش‌های علمی و روایت‌های واقعی از کسانی که روزانه با مشکلات روانی درگیرند، تصویری روشنگر، انسان‌محور و گاه آرامش‌بخش از روان انسان در جهانی پرتعارض و ناپایدار ترسیم می‌کند. این کتاب بر مبنای یک واقعیت شگفت‌انگیز علمی نوشته شده: بسیاری از واکنش‌هایی که امروزه «اختلال روانی» تلقی می‌شوند- مثل اضطراب، افسردگی یا وسواس- در اصل، سازوکارهایی طبیعی و تکاملی برای بقا هستند. مغز ما میلیون‌ها سال برای بقا در جهانی ساده‌تر و خطرناک‌تر طراحی شده؛ جهانی که تهدیدها قابل مشاهده، کوتاه‌مدت و فیزیکی بودند. اما امروز، همین مغز باید با تهدیدهایی مبهم، دائمی و اجتماعی مواجه شود- و در نتیجه، همان واکنش‌هایی که زمانی نجات‌بخش بودند، حالا آزاردهنده و آسیب‌زا جلوه می‌کنند. مثلا: اضطراب، که ما معمولا آن را به‌عنوان یک اختلال می‌شناسیم، در اصل یک سازوکار تکاملی برای بقاست: مغز ما به‌طور پیش‌فرض به تهدیدها حساس است و اضطراب برای بالا بردن آمادگی بدن طراحی شده. اما در دنیای مدرن، این سیستم مثل آژیر خطری است که مدام بی‌دلیل به صدا در‌می‌آید، چون تهدیدها دیگر واضح و فوری نیستند، بلکه مبهم و دائمی شده‌اند (فشار مالی، ابهام آینده، تنهایی اجتماعی و...) این کتاب با زبانی علمی به ما می‌گوید: شاید مشکل در روان ما نباشد، بلکه در جهانی است که روان ما را تحت فشار گذاشته است.